گوزن را دوست دارم، یک حیوان زیبا و بیآزار. وقتی شاخ گوزن را در دست آقای هادی جعفری، مدرس کارگاه حواس میبینم، مشتاق میشوم بدانم از کجا شاخ را پیدا کرده است. پس همین سؤال را میکنم.
آقای جعفری میگوید: «شاخ گوزن از اواسط اسفند تا اواخر فروردین میافتد و بعد، اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت شاخشان مجدد رشد میکند. این اتفاق هر سال میافتد. عدهای از علاقهمندان به محیط زیست هر سال به طبیعت میروند تا شانس پیدا کردن شاخ گوزن را به دست بیاورند.»
روی میز، به جز شاخ گوزن، جمجمهی گراز (خوک وحشی)، جمجمهی گرگ، پرِ یک لاشخور وحشی، پوست درخت و چیزهای هیجانانگیزی را که از دل طبیعت آمدهاند میبینم. بچهها به این «از طبیعتآمدهها» دست میزنند و اجزایشان را نگاه میکنند و دربارهشان سؤال میکنند.
آقای جعفری دربارهی این کارگاه توضیح میدهد: «قرار است بچهها را با مفاهیم محیط زیست آشنا کنیم. اگر حواسمان را تقویت نکرده باشیم، درست نتوانیم ببینیم، لمس کنیم، بو کنیم و بشنویم، نمیتوانیم درکی از محیط زیست داشته باشیم.
کارگاه را اینطور شروع کردیم: بچهها اول این وسایل را نگاه میکنند تا دستشان بیاید اینجا چه خبر است. بعد با دقت چیزهایی را که خوب مشاهده نکردهاند نگاه میکنند و با آنها بیشتر آشنا میشوند. ما در این کلاس با اجزای محیط زیست ارتباط گرفتیم، بعد دربارهشان حرف زدیم و یاد گرفتیم اینبار، وقتی به طبیعت رفتیم، با دقت و حواس جمعتری به محیط پیرامون نگاه کنیم.»
او ادامه میدهد: «این کارگاه پیشنیاز حضور در طبیعت است و آن را به شکل تئوری برگزار میکنیم تا بچهها آمادگی داشته باشند و وقتی به طبیعت رفتیم دقتشان به محیط بیشتر شود.»
باید ابتدا با محیط زیست دوست باشیم، بعد از آن محافظت کنیم
از آقای جعفری میپرسم مهمترین هدفی که این کارگاه دنبال میکند چیست؟ او میگوید: «تا با محیط زیست آشنا نشویم، حفاظت از محیط زیست فقط یک شعار است. همراهی با محیط زیست اینطور نیست که فقط به بچهها بگوییم در طبیعت زباله نریزید. باید اول با محیط احساس نزدیکی و دوستی کنیم بعد از آن مراقبت کنیم. مثلاً اگر جمجمهی گرگ را به یکی از بچهها میدادم تا برای خودش باشد، قطعاً نمیگذاشت کسی به آن آسیب بزند. ما محیط زیست را باید به بچهها بشناسانیم و به آنها بسپاریم.»
معلم کارگاه پرورش حواس به توضیحاتش اضافه کرد: «بچهها با این کلاس بهخوبی ارتباط گرفتند و تلاش کردند چیزهایی را که قبلاً اطرافشان دیده بودند به یاد بیاورند. کلاس ما کلاس پویایی است. بچهها دوست دارند بیشتر بدانند و خلاقاند. بزرگترها تصور میکنند بچهها با طبیعت خیلی بیگانه هستند، اما کلاس ما نشان میدهد اینطور نیست.»
آقای جعفری در پایان حرفهایش گفت: «ما در ایران، چیزی به نام آموزش محیط زیست نداریم. این کلاس، ایدهای است که مسئولان مدرسهی خاتم آن را اجرایی کردند.»
از کلاس که خارج میشوم به این فکر میکنم که عکسهای کارگاه را در صفحهی اینستاگرام خودم هم منتشر کنم. لمس شاخ گوزن برای اولینبار حس خوب و متفاوتی به آدم میدهد. باید از آن بنویسم!
